Εισαγωγή

Η πλαστική και επανορθωτική χειρουργική είναι χειρουργική ειδικότητα που καλύπτει ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Το περιεχόμενό της έχει παρεξηγηθεί όχι μόνον από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων  αλλά και γενικά από μη ιατρούς. Σε διάφορες χώρες, στις οποίες ανήκει και η Ελλάδα, επικρατεί η λανθασμένη άποψη ότι η πλαστική χειρουργική ταυτίζεται με την αισθητική χειρουργική. Στην πραγματικότητα όμως η αισθητική χειρουργική αποτελεί έναν τομέα μόνον της πλαστικής χειρουργικής. Άλλοι εξ’ ίσου σημαντικοί  ή και σημαντικότεροι τομείς είναι η χειρουργική των συγγενών ανωμαλιών (λαγώχειλος, λυκόστομα, σκελετικές ανωμαλίες, αγγειακές ανωμαλίες κλπ.), τα κατάγματα του σπλαχνικού κρανίου, η χειρουργική καλοήθων και κακοήθων όγκων (νεοπλασμάτων), η χειρουργική των παθήσεων του μαστού, η χειρουργική του τραύματος των μαλακών ιστών, η αποκατάσταση τραυματικών δυσμορφιών, η χειρουργική της χειρός, η αντιμετώπιση των εγκαυμάτων, η αποκατάσταση ελλειμμάτων ολοκλήρου του σώματος (πολλάκις με τη βοήθεια της μικροχειρουργικής), η αντιμετώπιση δυσίατων (δύσκολα επουλούμενων) τραυμάτων (όπως π.χ. έλκη από κατακλύσεις, έλκη σε διαβητικούς ασθενείς με νευροπάθειες, παθήσεις των φλεβών κλπ.), η αποκατάσταση δύσμορφων ουλών.

Η πλαστική χειρουργική είναι η μοναδική χειρουργική ειδικότητα που συνδυάζει την επιστήμη με την τέχνη. Σκοπός της είναι η επαναφορά της φυσιολογικής λειτουργίας, η βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης και η αποκατάσταση της ψυχικής ισορροπίας του πάσχοντος.

Ο ρόλος της πλαστικής χειρουργικής έχει διευρυνθεί πολύ τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Πρόσφατα μάλιστα ειπώθηκε από τον Ομότιμο Καθηγητή της Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κύριο Β. Γολεμάτη MD, FACS, ότι «Ο γενικός χειρουργός μέχρι πρόσφατα ήταν ο καπετάνιος των χειρουργικών ειδικοτήτων. Πολύ φοβάμαι ότι μελλοντικά την σκυτάλη θα την πάρουν οι πλαστικοί χειρουργοί». Ας σημειωθεί ότι η ανωτέρω παράθεση προέρχεται από την ομιλία του κ. Γολεμάτη κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Χαρίλαου Ιωαννίδη με τίτλο «Τραχηλικές Λεμφαδενικές Μεταστάσεις: Διάγνωση και Θεραπεία».

Η χειρουργική κεφαλής και τραχήλου αποτελεί χειρουργική εξειδίκευση που σαν αντικείμενο έχει τη χειρουργική αντιμετώπιση των προβλημάτων, και ιδίως των καλοήθων και κακοήθων νεοπλασμάτων, στο κεφάλι και τον τράχηλο (δέρμα, σιαλογόνοι αδένες, μύτη και παραρρίνιοι κόλποι, γνάθοι, στοματική κοιλότητα, φάρυγγας, λάρυγγας, θυρεοειδής αδένας, τράχηλος). Ασκείται από ιατρούς μιας εκ των ακολούθων ειδικοτήτων: πλαστική χειρουργική, γενική χειρουργική, ΩΡΛ, γναθοπροσωπική χειρουργική, με κατάλληλη εκπαίδευση στις άλλες τρεις ειδικότητες και επαρκή θεωρητική κατάρτιση και πρακτική εξάσκηση στο αντικείμενο της χειρουργικής κεφαλής και τραχήλου σε εξειδικευμένο κέντρο (συνήθως επί 3 χρόνια).